تنها توجیهی که خیلی از استادان برای مشکلات رشته دانشگاهی فرش بیان می‌کنند این است که رشته‌های دیگر هم چنین مشکلاتی دارند!
از همین بخش صحبت استادان وام می‌گیرم و نکته‌ای را توضیح می‌دهم:
اخیراً متوجه موضع مثبت مسئولین و سیاست‌گذاران درباره توسعه رشته فرش و راه‌اندازی مقطع دکترای این رشته شدم. این نکته را با سایر رشته‌های هنری در دانشگاه‌ها مقایسه کنید. رشته‌هایی که از نظر منابع مطالعاتی پربارتر و از نظر قدمت، قدیمی‌تر و از نظر برخورداری از نیروی علمی متخصص، قوی‌تر و معقول‌تر از رشته دانشگاهی فرش هستند. آیا همه آن‌ها تا دکترا آموزش دانشگاهی را بسط داده‌اند؟
در حال حاضر رشته‌های مورد تائید وزارت علوم در مقطع کارشناسی گروه هنر ۴۸ عنوان رشته، در مقطع کارشناسی ارشد ۷۶ عنوان رشته و در مقطع دکتری ۱۴ عنوان رشته است. وقتی به عناوین رشته‌ها در مقطع دکتری دقت می‌کنیم متوجه می‌شویم جای رشته‌هایی مثل موسیقی، نقاشی، ارتباط تصویری، مجسمه‌سازی، نمایش، سینما، تاریخ هنر، صنایع‌دستی، عکاسی، طراحی صنعتی و … خالی است. رشته‌هایی که قدمت آموزش آن‌ها در دانشگاه‌های ایران و خارج از ایران به‌مراتب بیشتر از رشته فرش است. از طرفی منابع مطالعاتی آن‌ها چه در بُعد منابع آموزشی و چه در بُعد منابع پژوهشی بسیار غنی‌تر است. از طرفی در رشته‌های ذکرشده ارتباط دانشگاه و بازار در اکثر موارد به مرز هم‌زبانی رسیده و دانشجو و دانش‌آموخته آن رشته به‌عنوان جزئی تحمیل‌شده به بدنه آن رشته تخصصی محسوب نمی‌شود. اتفاقی که هنوز در رشته فرش رخ نداده و زبان مشترک دانشگاه و بازار هنوز شکل نگرفته که افزایش مقاطع تحصیلی اتفاقاً به گسست بیشتر بدنه دانشگاه با بازار سنتی فرش منجر خواهد شد.
بااین‌حال نمی‌دانم چرا مسئولین آموزشی و دانشگاهی فرش می‌خواهند سیاست توسعه آموزش عالی که در وزارت علوم دنبال می‌شود تنها با رشته فرش محقق شود و سایر رشته‌ها از این توفیق بی‌نصیب بمانند!
بسیاری از دانشگاه‌های ارائه‌دهنده رشته فرش تعداد اعضای هیئت‌علمی تخصصی رشته فرششان در مدت چندین سال ارائه رشته فرش ۳ یا کمتر از ۳ نفر است و اندک هستند دانشگاه‌هایی که تعداد اعضای هیئت‌علمی آن‌ها بیش از ۵ نفر باشند – از مجموع بیش از ۳۰ واحد دانشگاهی ارائه‌دهنده رشته فرش در ایران – بااین‌حال همین مجموعه‌ها در تب‌وتاب ارائه مقاطع بالاتر کارشناسی یا ارشد هستند و همه متفق‌القول‌اند که مقطع دکتری فرش هم یک نیاز ضروری برای فرش کشور است.
قطع به‌یقین کسی مخالف توسعه فرش دستباف در هیچ‌یک از ابعاد آن نیست یا حداقل نگارنده آن افراد را نمی‌شناسد؛ اما هر توسعه‌ای نیازمند ابزارها و روش و راهکارهای خاص خود است که زمان یکی از این ابزارها است و باید با تأمل بیشتری نسبت به توسعه آموزش عالی فرش نگریست. البته اگر واقعاً دغدغه کمک به آموزش و پژوهش در حوزه مغفول مانده فرش را داریم در غیر این صورت توسعه آموزش عالی فرش نه‌تنها دردی از فرش و مشخصاً حوزه آموزش و پژوهش آن دوا نمی‌کند بلکه صرفاً در راستای تأمین منافعِ صنفی خاص است.
در حال حاضر مشکلات درون دانشگاهی و درون‌سازمانی وزارت علوم در مورد رشته فرش به حدی است که هنوز توافق بر ارائه یک سرفصل واحد بین دانشگاه‌ها محقق نشده. سرفصل قرارگرفته در خروجی سایت وزارت علوم مربوط به مقطع کارشناسی رشته فرش که همه دانشگاه‌های زیر نظر وزارت علوم ملزم به اجرای آن هستند در بیشتر دانشگاه‌ها اجرایی و عملیاتی نشده است و در برخی موارد حتی سیاست دانشگاه ارائه‌دهنده به دلیل وجود مشکلات سرفصل قادر به ارائه آن نیست. از ۵ دانشگاه ارائه‌دهنده رشته فرش در مقطع ارشد که عمری کمتر از ۵ سال دارد ۳ دانشگاه با یک سرفصل و دو دانشگاه با سرفصلی دیگر رشته را ارائه می‌دهند درحالی‌که هر دو هم مصوب وزارت علوم است. رشد کمی پذیرش دانشجو – کلاس‌هایی با ظرفیت ۴۰ نفر در مقطع کارشناسی ارشد رشته فرش- بدون آن‌که زیرساخت‌های لازم در آن دانشگاه فراهم باشد، تکراری بودن برخی از سرفصل دروس در مقاطع مختلف بدون حتی یک منبع آموزشی معتبر و … همه مشکلاتی است که رفع آن‌ها و مشاهده پیشرفت و ثمربخشی رشته در بدنه بازار و عرصه‌های هنری و فرهنگی مقدم بر توسعه رشته فرش خواهند بود. نکته‌ای که گویا کاملاً مغفول مانده یا سیاست بر این است که ابتدا همه عرصه‌های کمی توسعه را تجربه کنیم و نیروی جوان و سرمایه‌های انسانی و مالی کشور را به باد دهیم و پس از تزریق بیکاری، سرخوردگی و افسردگی در بین نسل جوان و پویای جامعه سپس به کیفیت بیندیشیم!
سید محمدمهدی میرزا امینی
دانش‌آموخته کارشناسی فرش – طراحی
دانش‌آموخته کارشناسی ارشد فرش – مدیریت
دانشجوی دکتری پژوهش هنر
منتشر شده در طره
برچسب‌ها: دکترا فرش, رشته فرش, دانشجویان فرش, اموزش عالی فرش
چهارمین همایش ملی دانشجویان و دانش آموختگان فرش دستباف ایران پس از دو دهه دانشگاهی شدن رشته فرش به میزبانی دانشگاه بیرجند مهرماه 1394 برگزار خواهد شد. رشته فرش در مقاطع کاردانی، کارشناسی و اخیراً کارشناسی ارشد در این مدت دانشجو و دانش آموختگانی را تربیت کرده که لازم و ضروری است در قالب یک رویداد فرهنگی، هنری و علمی دستاوردهای آن‌ها نمایان شود تا ضمن معرفی بهترین‌ها در یک فضای رقابتی، دانشجویان، دانش آموختگان و مسئولین امر به بیان نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدهای پیش رو رشته فرش بپردازند؛ تا ضمن هم فکری راهکارهای مناسبی برای حل مشکلات اندیشیده شود. از همین رو انجمن علمی فرش ایران به همراه سایر نهادهای حمایتی چهارمین همایش ملی دانشجویان و دانش آموختگان فرش را در تاریخ پانزدهم و شانزدهم مهرماه 1394 برگزار خواهد کرد.
از همه دوستان دانشجو و دانش آموخته فرش دستباف دعوت میکنم تا با ارائه آثار و مقالات، پایان نامه و سوابق خود در این رویداد علمی، فرهنگی و هنری شرکت کنند. امیدوارم شانزدهم و هفدهم مهر ماه در خدمت دوستان عزیز در شهر زیبای بیرجند باشم.
برای مشاهده فراخوان همایش اینجا را ببینید
برچسب‌ها: دانشجویان فرش, دانش آموختگان فرش, همایش دانشجویان فرش, آموزش عالی فرش
امروز یکی از بهترین دوستام برام ایمیلی فرستاد که حقیقتش کلی حالم گرفته شد. از این نکته که چرا باید یک دانشجوی در شرف فارغ التحصیلی اینطور فرا پشت را نگاه کند و آینده را تاریک ببینه. امین بهپوری عزیز از دانشجوهای فرش آخر متنی که برام فرستاده بود این شعرو نوشته. تقریباً تمام حرفش خیلی قشنگ تو شعرش هست که شاید زبان حال خیلی از ما ها باشه ...
حالا من موندم و یک واگیره
که هنوز درگیره
بین چند تا تکرار
بین چند آمد و رفت ....!
سفری تا ته یک گوشه ی دنج
کنج یک خلوت تلخ
لحظه ای چند ، نشستم
سرخ شطرنجی من ، خانه هایش خالی
خالی از نقش و نگار...!
به خودم خیره شدم
در دلم هیچ نبود
گرچه دل خالی بود
ولی اندیشه ی این فکر در سر
که چه بد کردی تو با دل خسته ی من
سخت مرا آزرده ست...!
شاخه ی ترد ِ درخت ِ پر از احساس مرا
تو شکستی در باد !
آره تو ای استاد
آره تو
ای استاد ......!!!!!!!
برچسب‌ها: امین بهپوری, فرش, رشته فرش, دانشجویان فرش
1-زبان عمومی و تخصصی ضریب دو
2-تاریخ فرش ایران و جهان ضریب دو
3-تولید فرش (مواد اولیه، بافت، رنگرزی ) ضریب سه
4-شناخت فرش (طرح و نقش، اقتصاد و ارزیابی) ضریب چهار
پی نوشت: دوستانی که خودشون را برای کنکور ارشد آماده میکردند حتماً این تغییر را در مطالعات بعدی خود لحاظ کنند. فایل سرفصل جدید را میتوانید از اینجا دانلود کنید. سرفصل اصلی با گرایش ها را هم میتوانید از اینجا دانلود کنید. مفاد امتحانی کنکور کارشناسی ارشد فرش در دو سال گذشته را هم می توانید از اینجا مشاهده کنید.
برچسب‌ها: کنکور کارشناسی ارشد فرش, سرفصل های کارشناسی ارشد فرش, کارشناسی ارشد فرش, دانشجویان فرش
شنبه شانزدهم اردیبهشت‌ماه و با دعوت انجمن علمی فرش ایران دبیران و اعضای انجمن‌های علمی فرش و صنایع دستی چند دانشگاه کشور در دفتر انجمن‌های علمی ایران در تهران گردهم جمع شدند. هرچند از دبیران انجمن‌های علمی دانشجویی فرش و صنایع دستی تمامی دانشگاه‌ها دعوت به عمل آمده بود با این حال تنها نمایندگانی از دانشگاه‌های هنر اسلامی تبریز، سیستان و بلوچستان، شهرکرد، سمنان، هنر تهران، کرج و علمی کاربردی پونک در این هم اندیشی حاضر شده بودند. من هم در این جلسه به عنوان دبیر انجمن علمی دانشجویی فرش دانشگاه هنر اسلامی تبریز حاضر بودم.
گزارش زیر مهمترین مباحث و گفتوگوهای مطرح شده در این جلسه است
دستور این جلسه مشتمل بر پنج بند به شرح زیر بود و مقرر بود تا پیرامون این مسائل بحث و تبادل نظر صورت پذیرد.
بررسی راه‌های همکاری متقابل انجمن علمی فرش ایران با انجمن‌های علمی دانشجویی
بررسی راه‌های همکاری متقابل انجمن‌های علمی دانشجویی با یکدیگر
برنامه ریزی در اجرای چهارمین همایش دانشجویان و دانش‌آموختگان فرش سراسر کشور
بررسی نحوه برگزاری مسابقات علمی دانشجویی
بررسی امکان تشکیل اتحادیه انجمن‌های علمی دانشجویی در زمینه‌های مرتبط
در این گردهم‌آیی چهار بند نخست مورد بررسی و تبادل نظر قرار گرفت.
برچسب‌ها: انجمن علمی, دانشجویان فرش, هم اندیشی
ادامه مطلب...
